Jak zacząć oszczędzać na emeryturę?

Za 25 lat wysokość naszych emerytur może stanowić mniej niż 30 proc. ostatniej pensji. Oznacza to, że zarabiając dziś ok. 7 tys. zł, dostaniemy niespełna 2 tys. zł. Dlatego już dziś warto pomyśleć o finansowym zabezpieczeniu własnej przyszłości. Dobrym rozwiązaniem są IKE oraz IKZE.

Dlaczego nie możemy polegać wyłącznie na emeryturze z ZUS?

Emerytury Polaków to temat rzeka. Mowa zarówno o wysokości obecnych, jak i przyszłych świadczeń. Polski system emerytalny to system repartacyjny, a zatem bieżące składki osób pracujących są wykorzystywane do wypłaty obecnych emerytur. Zmiany demograficzne sprawiają jednak, że model ten staje się coraz mniej wydolny. Liczba osób w wieku produkcyjnym maleje, a seniorów rośnie. Według prognoz OECD w 2060 r. na jednego emeryta przypadnie zaledwie dwóch pracujących Polaków [1]. To oznacza możliwe niższe świadczenia i jeszcze większe obciążenie dla przyszłych pokoleń.

Tymczasem już dziś emerytury w Polsce nie pozwalają w pełni cieszyć się urokami życia. Przeciętna stopa zastąpienia (tj. relacja emerytury do ostatniego wynagrodzenia) to ok. 50 proc. Według danych ZUS w pierwszej połowie 2025 r. średnia emerytura wynosiła ok. 3 400 zł "na rękę". Minimalna jest ponad dwukrotnie niższa. Po waloryzacji, która miała miejsce 1 marca, wynosi zaledwie 1 709 zł netto.

Czy Polacy oszczędzają na emeryturę?

Choć trudno w to uwierzyć, przyszłe emerytury mogą być jeszcze niższe. ZUS szacuje, że w 2040 r. wysokość emerytury będzie stanowić 38 proc. ostatniej pensji, w 2050 r. mniej niż 30 proc., a w 2060 r. poniżej 20 proc. [2]. Dlatego bez względu na to, czy dziś mamy 20, 30 czy 40 lat, nie warto dłużej zwlekać z decyzją o samodzielnym odkładaniu pieniędzy z myślą o przyszłości.

A nadal robi to niewielu Polaków. Według badań NBP tylko co trzeci pracujący posiada jakiekolwiek oszczędności emerytalne [3]. Główne powody ich braku to ograniczone możliwości finansowe, niedostateczna wiedza o dostępnych produktach oraz przekonanie, że państwo zapewni wystarczające świadczenie. Część osób obawia się też ryzyka inwestycyjnego lub odkłada decyzję na później.

Rozwiązaniem pozwalającym gromadzić pieniądze z myślą o emeryturze są: IKE – Indywidualne Konto Emerytalne oraz IKZE – Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Obydwa konta oferują specjalne korzyści podatkowe.

IKE – elastyczne oszczędzanie bez 19% podatku Belki

Zarówno IKE, jak i IKZE to specjalne konta emerytalne, które różnią się od "zwykłych" rachunków. To my decydujemy, kiedy wpłacamy na nie pieniądze, jednak może obowiązywać minimalna wpłata. Wszystko zależy od firmy, w której założymy konto i może wynosić od kilkudziesięciu do kilkuset złotych.

IKE pozwala uniknąć 19% podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki) po spełnieniu dwóch warunków. Pierwszy – wypłata na emeryturze musi nastąpić po ukończeniu 60. roku życia. Drugi – na konto należy wpłacać pieniądze przez 5 różnych lat. Mówiąc inaczej – IKE pozwala uniknąć podatku od zysków, który płacimy korzystając ze "zwykłych" form oszczędzania lub inwestowania (np. lokaty, obligacje, akcje, ETF itp.). Zachowując 19% dla siebie, przy wysokich zyskach, możemy zaoszczędzić od kilkudziesięciu do nawet kilkuset tysięcy złotych! To szczególnie odczuwalna różnica, jeśli będziemy wpłacać na IKE przez wiele lat.

Prywatne środki, które można dziedziczyć

IKE jest atrakcyjnym sposobem długofalowego dbania o finanse – środki można wpłacać m.in. na fundusze inwestycyjne – w tym fundusze cyklu życia, stworzone z myślą o wieloletniej inwestycji. To rozwiązanie stosowane na całym świecie, m.in. w Holandii, Wielkiej Brytanii czy w USA.

Co ważne, pieniądze zgromadzone na IKE są prywatne i podlegają dziedziczeniu. Nie są objęte podatkiem od spadków i darowizn – więc bliska osoba, która odziedziczy pieniądze z IKE, nie będzie musiała zapłacić żadnego podatku! Co ważne dla wielu osób – pieniądze z IKE można wypłacić przed emeryturą. Dzięki temu w każdej chwili można sięgnąć po zgromadzone oszczędności. W takiej sytuacji trzeba jednak zapłacić wspomniany podatek od zysków kapitałowych. Dotyczy to jednak tylko tej części, którą wypłacamy przed emeryturą – reszta dalej "czeka" na emeryturę bez podatku. Po wcześniejszej wypłacie z IKE, dalej prowadzisz konto.

IKZE – ulga podatkowa co roku

IKZE to konto, które poza gromadzeniem pieniędzy, pozwala zyskać ulgę podatkową. Wpłaty w danym roku można odliczyć od podstawy opodatkowania (dochodu) w rocznym zeznaniu PIT. Mówiąc inaczej, wpłacasz na IKZE, a potem masz niższy PIT do zapłaty lub zwrot z urzędu skarbowego! Za 2025 r. maksymalna ulga podatkowa w drugim progu podatkowym (32 proc.) może wynieść 3330 zł, a dla osób prowadzących działalność gospodarczą – 4996 zł.

Na IKZE również unikniesz 19% podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie na emeryturze – ale tu także są dwa warunki. Pierwszy – wypłata po ukończeniu 65. roku życia, więc 5 lat później niż na IKE. Drugi – wpłaty na konto przez co najmniej 5 różnych lat. Porównując do IKE, mamy jeszcze dwie ważne różnice. Zamiast 19% podatku od zysków kapitałowych, zapłacisz zryczałtowany podatek 10% od wypłacanej kwoty. A wcześniejsza wypłata przed emeryturą oznacza wycofanie wszystkich zgromadzonych pieniędzy i równoczesne zamknięcie konta. Wypłacone pieniądze powiększą dochód, co będzie się wiązało z zapłatą podatku dochodowego (12% lub 32%). W 2025 r. limit wpłat na IKZE wynosi 10 407,60 zł dla pracowników oraz 15 611,40 zł dla samozatrudnionych. Możesz później ponownie otworzyć IKZE, jednak stracisz historię wpłat, która jest warunkiem do wypłaty na emeryturze.

Gdzie założyć konto IKE i IKZE?

Zastanawiasz się, które konto jest dla ciebie lepsze? Pomyśl, co jest dla ciebie ważniejsze – możliwość zyskania ulgi podatkowej co roku, czy całkowita oszczędność na podatku na emeryturze. Weź też pod uwagę dostęp do pieniędzy przed emeryturą – IKE pozwoli ci wypłacić część i dalej oszczędzać, a wypłata z IKZE będzie równoznaczna z zamknięciem konta.

W czołówce najlepszych towarzystw funduszy inwestycyjnych oferujących IKE i IKZE jest Goldman Sachs TFI. W rankingu Analiz Online IKE Goldman Sachs TFI wygrywało 8 razy z rzędu, a IKZE 6 razy. Goldman Sachs TFI zdobyło też nagrodę Alfa dla najlepszego TFI w Polsce za 2016, 2021 i 2022 r. Firma obsługuje ponad 600 tys. klientów, dla których zarządza pieniędzmi o łącznej wartości ponad 32 mld zł.

Otwarcie i prowadzenie kont IKE i IKZE w Goldman Sachs TFI jest bezpłatne. Nie ma prowizji za wpłaty i wypłaty. Firma pobiera jedynie opłatę za zarządzanie funduszami. Konto otworzysz online w kilka minut. Wpłaty możesz zacząć od 50 zł. Chcąc zaplanować ich optymalną wysokość, skorzystaj ze specjalnych kalkulatorów, które pomogą obliczyć wysokość przyszłej emerytury z IKE lub IKZE.

Powierz swoje pieniądze profesjonalistom

Goldman Sachs TFI oferuje IKE i IKZE oparte na funduszach inwestycyjnych zarządzanych przez doświadczonych specjalistów. Klienci mogą wybierać spośród różnych strategii inwestycyjnych – od konserwatywnych po bardziej agresywne.

Goldman Sachs TFI w swojej ofercie ma m.in. fundusze akcji, obligacji, mieszane czy też cyklu życia. Te ostatnie są chętnie wybierane przez klientów inwestujących na emeryturę. Wystarczy wybrać fundusz, którego strategia jest dostosowana do roku zakończenia inwestycji. Jeśli planujesz przejść na emeryturę w 2040 r., możesz wybrać fundusz Goldman Sachs Perspektywa 2040. Co roku eksperci, którzy zarządzają funduszem, będą zmieniać sposób inwestycji – na początku więcej inwestycji w akcje, żeby wypracować zysk, a z czasem więcej w obligacje, żeby ochronić zgromadzony kapitał. Pamiętaj, że inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem, dlatego przed wyborem funduszu zapoznaj się z kluczowymi informacjami o funduszu i oceń, czy akceptujesz ryzyko.

Wgląd do konta masz za pośrednictwem serwisu transakcyjnego www.gstfi24.pl lub aplikacji mobilnej GSTFI24. Dzięki byciu częścią międzynarodowej grupy Goldman Sachs, klienci zyskują dostęp do inwestycji na całym świecie, które pomagają budować kapitał emerytalny.

Więcej informacji i ofertę można zaleźć tutaj.

[1] Dane OECD: https://www.oecd.org/en/data/indicators/old-age-dependency-ratio.html

[2] Prognozy ZUS: https://www.zus.pl/documents/10182/39581/System+emerytalny+-+problemy+na+przysz%C5%82o%C5%9B%C4%87.pdf

[3] Badania Narodowego Banku Polskiego: https://nbp.pl/wp-content/uploads/2022/09/wiedza-ekonomiczna-polakow.pdf